luns, 25 de novembro de 2013

excerptos de Jameson (05): diversidade cultural vs. diferenza, e acción colectiva

www.class.ufl.edu
sen dúbida, o que se experimenta e se constrúe ideoloxicamente, como a liberdade, non ten porque ser para nada liberdade. Pero si que conduce a unha sensación de diferenza. É como se a era da produción en masa e a cultura de masas tiveran xa xerado, non estandarización, mais unha proliferación de diferenza, de outredade. As corporacións xa non fan publicidade para un público masivo. Agora diríxense a obxectivos concretos – concéntranse nas sutís diferenzas entre diferentes grupos de consumidores, explotando a fragmentación cultural. Obviamente, precísase acadar certo nivel de masificación antes de que isto sexa posible. Esta é a diferenza despois da masificación, en vez do vello estilo do individualismo do dezanove; e a diferenza que sorprende a xente sobre o posmodernismo é a súa colectivización, anonimato, e calidade sistémica … Hai un problema lingüístico con este concepto da diferenza. A conceptualización de diferenza non tería sido posible en situacións de diferenza real. Nun sistema imperial, onde os pobos colonizados son real e radicalmente distintos dos seus señores metropolitanos, non hai gran mérito político en afirmar esas diferenzas. O concepto político e cultural de diferenza baséase, paradoxalmente, na conquista dunha certa igualdade e identidade nos subgrupos sociais. Non tería sido posible ata o momento onde houbo menos diferenza … A estandarización, novamente, é algo tanto malo como bo. E fai que me pregunte cantas ilusións están presentes cando, incluso se a lóxica do sistema é a diferenciación, ao producir diferenza se produce unha nova forma de estandarización. En efecto, toda a lóxica do posmodernismo é esa: un novo xeito de ver a identidade como diferenza, o que non teriamos sido quen de pensar ou expresar moi ben nun período anterior … O aspecto politicamente positivo sobre o que se foi describindo é o feito de que os subgrupos teñen sido quen de acadar unha certa existencia colectiva que non tiñan realmente con anterioridade. Isto encaixa claramente nunha caste de comunicación cultural por parte das industrias que agora teñen un novo submercado e producen novos produtos para el. Pero o asunto crucial non serían eses emblemas de diferenza cultural, sería o feito da colectividade.

Marxism Today, setembro 1990, p. 30
“aferrarse aos danos: unha conversa con Stuart Hall”

internacionalsur.blogspot.com
sempre insisto nunha terceira posibilidade alén do vello ego burgués e o suxeito esquizofrénico da nosa organización en sociedade hoxe en día: un suxeito colectivo, decentrado pero non esquizofrénico. Emerxe en certas formas de narración que se poden atopar na literatura do terceiro mundo, en literatura testemuñal, en chismes e rumores, … É un xeito de contar que nin é persoal no sentido modernista, nin despersonalizado no sentido patolóxico do texto esquizofrénico. Está decentrado posto que as historias que contas alí como suxeito individual non che pertencen xa que non as controlas do xeito que faría o suxeito mestre do modernismo. Pero non é que simplemente as sufras coma no illamento esquizofrénico do suxeito do primeiro mundo de hoxe en día.

FlashArt, #131, decembro 1986 – xaneiro 1987, pp. 70-71
entrevista con Fredric Jameson por Anders Stephanson

Ningún comentario:

Publicar un comentario