martes, 13 de decembro de 2016

estimado Dr. Schleicher,

elpais.cr
escribímoslle na súa condición de director do PISA da OCDE. no seu 13º ano, o programa PISA é coñecido en todo o mundo como unha ferramenta para clasificar países membros (e non membros) da OCDE segundo o rendemento académico dos seus estudantes de 15 anos en matemáticas, ciencias, e lectura. administradas cada tres anos, os resultados das probas PISA son ansiosamente agardados por gobernos, ministros de educación, e consellos editoriais de xornais, sendo citados como autoridade en incontábeis informes. comezaron a influír profundamente as prácticas educativas de moitos países. como resultado de PISA, os países están revisando os seus sistemas educativos coa esperanza de mellorar as súas posicións nos rankings. a falta de mellora en PISA leva a declaracións de crise e de 'estado de shock en PISA' en moitos países, seguidos de solicitudes de dimisión e reformas de longo alcance segundo conceptos PISA.

preocúpannos fondamente as consecuencias negativas dos rankings PISA. estas son algunhas das nosas preocupacións:

• inda que en moitas nacións se usaron probas estandarizados durante décadas (a pesar de serias reservas sobre a súa validez e fiabilidade), PISA contribuíu a un enorme aumento desas probas e unha dramática e crecente dependencia de parámetros cuantitativos. por exemplo, en EEUU, PISA foi invocada como principal xustificación para o recente programa 'Carreira cara o Cumio', que aumentou o uso de probas estandarizadas na avaliación de estudantes, profesores e administracións, que clasifican alumnado, profesorado e administracións segundo os resultados dunhas probas que sabemos perfectamente que son imperfectas (véxase, por exemplo, o inexplicábel descenso de Finlandia desde as primeiras posicións da táboa PISA).

• nas políticas educativas, PISA, co seu ciclo de avaliación de tres anos, ten provocado un cambio de atención cara as medidas a curto prazo destinadas a contribuír a que un país suba rapidamente na súa valoración, a pesar de que a investigación demostra que os cambios duradeiros na práctica educativa precisan décadas para facerse realidade, nom anos. por exemplo, sabemos que a situación dos profesores e o prestixio do ensino como profesión teñen unha forte influencia sobre a calidade do ensino, pero esta situación varía fortemente entre culturas e nom se ve facilmente influenciada por políticas de curto prazo.

• ao insistir nun abano exiguo de aspectos medíbeis, PISA resta atención aos obxectivos educativos menos medíbeis ou inmensurábeis ​​como o desenvolvemento físico, moral, cívico e artístico, restrinxindo perigosamente deste xeito o noso imaxinario colectivo sobre o que é e debe ser a educación.

• como organización de desenvolvemento económico, é natural que a OCDE se ocupe do papel económico das escolas públicas. pero preparar mozas e mozos para un emprego remunerado non é o único, e, nin sequera, o principal obxectivo da educación pública, que debe preparar os alumnos para a participación no autogoberno democrático, a acción moral e unha vida de desenvolvemento persoal, crecemento e benestar.

• a diferenza organizacións na órbita da ONU, como UNESCO ou UNICEF, que teñen mandatos claros e lexítimos para mellorar a educación e as vidas de nenos en todo o mundo, a OCDE non ten ese mandato. tampouco hai, de momento, mecanismos de participación democrática efectiva no seu proceso de toma de decisións que ten a ver coa educación.

• para por en marcha PISA e unha serie de servizos de seguimento, a OCDE concerta 'asociacións público-privadas' e formaliza alianzas con empresas multinacionais con ánimo de lucro, que teñen perseguen beneficios financeiros a partir de calquera déficit real ou percibido - detectado por PISA. algunhas destas empresas fornecen servizos educativos a escolas americanas e distritos escolares de xeito masivo e con ánimo de lucro, ao tempo que elaboran plans para desenvolver o ensino básico con fins lucrativos en África, onde a OCDE planea introducir PISA.

• finalmente, e máis importante: o novo réxime PISA, co seu ciclo continuo de avaliación global, prexudica aos nosos fillos e empobrece as nosas aulas, xa que, inevitábelmente, implica máis e máis longas baterías de probas de elección múltiple, máis aulas feitas a medida do 'vendedor' e menos autonomía para os profesores. deste xeito, PISA ten aumentado aínda máis o nivel de tensión, xa elevado nas escolas, o que pon en risco o benestar de alumnos e profesores.

estes feitos entran en conflito aberto cos principios amplamente aceptados de boas prácticas educativas e democráticas:

• ningunha reforma de importancia debe basearse nun criterio restritivo de calidade único.

• ningunha reforma de importancia ignora o importante papel de factores nom educativos, entre os que é fundamental a desigualdade socioeconómica dunha nación. en moitos países, incluíndo Estados Unidos, a desigualdade aumentou dramaticamente ao longo dos últimos 15 anos, explicando a diferenza de escolarización cada vez maior que as reformas educativas, sexa cal sexa a súa sofisticación, é improbábel que revertan.

• unha organización como a OCDE, como calquera organización que afecta profundamente a vida das nosas comunidades, debe responder de xeito democrático ante os membros destas comunidades.

Dr Andreas Schleicher
elpais.com
nom só escribimos para sinalar déficits e problemas. tamén queremos aportar ideas construtivas e suxestións que poden axudar a aliviar os problemas anteriormente mencionados. inda que, de ningún xeito completo, si ilustran a forma en que se pode mellorar a aprendizaxe sen os efectos negativos anteriormente mencionados:

1 desenvolvan alternativas ás táboas de clasificación: exploren formas máis significativas e menos sensacionalistas de comunicar os resultados da avaliación. por exemplo, comparar países en desenvolvemento, onde os mozos de 15 anos se incorporan regularmente ao traballo infantil, con países do primeiro mundo, nom ten sentido desde o punto de vista educativo nim político e fai á OCDE susceptíbel de ser acusada de colonialismo educativo.

2 abran espazos á participación de toda a gama de compoñentes da comunidade educativa: ata a data, os grupos con maior influencia sobre que e como se avalía a aprendizaxe de xeito internacional son psicometristas, estatísticos e economistas. seguramente merecen un lugar na mesa, mais tamén moitos outros colectivos: pais, educadores, administracións, líderes comunitarios, estudantes, así como estudosos de disciplinas como a antropoloxía, a socioloxía, a historia, a filosofía, a lingüística, así como as artes e humanidades. O que e como avaliar a educación dos estudantes de 15 anos de idade deben ser sometidos a discusións que inclúan todos estes grupos a nivel local, nacional e internacional.

3 inclúan organizacións nacionais e internacionais na formulación de métodos e normas de avaliación, cuxa misión supere o aspecto económico da educación pública e se preocupe pola saúde, o desenvolvemento humano, benestar e felicidade de estudantes e profesores. incluiría as organizacións mencionadas da ONU, así como asociacións de profesores, pais e as administracións, por citar algúns.

4 publiquen os custos directos e indirectos da posta en marcha de PISA para que os contribuíntes nos países membros poidan avaliar usos alternativos dos millóns de dólares gastados nestas probas e determinen se queren continuar a súa participación na mesma.

5 conviden á supervisión e administración de PISA a equipos independentes de seguimento internacionais, desde a concepción ata a execución, de xeito que as preguntas sobre o formato da proba e os procedementos estatísticos e de puntuación poidan ser xustamente valorados ante as acusacións de tendenciosidade ou comparacións inxustas.

6 ofrezan descricións pormenorizadas a respecto do papel das empresas privadas con ánimo de lucro na participación, execución e seguimento das avaliacións trianuais de PISA para evitar a aparencia ou realidade de conflitos de interese.

7 ralenticen o 'caos-e-destrución' das probas. para gañar tempo para discutir as cuestións mencionadas aquí a nivel local, nacional e internacional, consideren saltarse próximo ciclo PISA. isto proporcionaría tempo para incorporar a aprendizaxe colectiva que derivará das reflexións que se suxestionan nun modelo de avaliación novo e mellorado.

asumimos que aos expertos PISA da OCDE os impulsa o desexo sincero de mellorar o ensino. pero escápasenos como é que a súa organización sen convertiu no árbitro global dos medios e fins da educación en todo o mundo. a énfase restritiva da OCDE nas probas estandarizados corre o risco de converter a aprendizaxe en algo penoso e matar a alegría de aprender. en vista de que PISA levou a moitos gobernos a participar nunha competición internacional para conseguir os resultados máis altos nas probas, a OCDE asumiu o poder de dar forma á política educativa en todo o mundo, sen debate sobre as necesidades ou limitacións dos obxectivos da OCDE. estamos fondamente preocupados polo feito de que medir unha gran diversidade de tradicións e culturas educativas mediante un criterio único, restritivo, e tendencioso podería, ao final, causar danos irreparábeis nas nosas escolas e nos nosos estudantes.

asinan 88 persoeiros do ensino no ámbito anglo-saxón

tradución por xindiriz
versión orixinal publicada en The Guardian, o 6 de maio de 2014

domingo, 11 de decembro de 2016

o populismo indetectábel

Jacques Rancière (Arxel, 1940- )
visionary_academy.lucadelbaldo.com
nom pasa un día sen oír a alguén en Europa denunciar os riscos do populismo. mais nom é doado captar que significa exactamente a palabra. na América Latina dos anos 1930 e 1940 serviu para designar certo modo de goberno que instituía entre un pobo e o seu líder unha relación de encarnación directa, pasando por riba das formas de representación parlamentaria. este modo de goberno, que tiña como arquetipos a Vargas en Brazil e Perón en Arxentina, foi rebautizado como 'socialismo do século XXI' por Hugo Chávez.

mais o que se designa hoxe en día baixo o nome de populismo en Europa é outra cousa. nom é un modo de goberno. é, ao contrario, certa actitude de rexeitamento das prácticas de goberno reinantes. que é un populista, tal e como o definen hoxe as nosas elites gubernamentais e os seus ideólogos? a través de todas as oscilacións da palabra, o discurso dominante semella identificalo mediante tres características esenciais: un estilo de interlocución que se dirixe directamente ao pobo á marxe dos seus representantes e os seus notábeis; a afirmación de que gobernos e elites dirixentes se preocupan máis dos seus intereses que da cousa pública; unha retórica identitaria que expresa medo e rexeitamento aos estranxeiros.

está claro, sen embargo, que estas tres características nom están vinculadas por ningunha necesidade. que exista unha entidade chamada pobo que é a fonte do poder e o interlocutor prioritario do discurso político é o que afirman as nosas constitucións e a convicción que os oradores republicanos e socialistas de antano desenvolvían sen segundas intencións. nom se vincula a isto ningunha forma de sentimento racista ou xenófobo. que os nosos políticos pensan máis na súa carreira que no futuro dos seus concidadáns e que os nosos gobernantes vivan en simbiose cos representantes dos grandes intereses financeiros é unha afirmación que nom precisa demagoxia algunha para ser proclamada.

a mesma prensa que denuncia as derivas 'populistas' ofrécenos, días tras día, as testemuñas máis detalladas a este respecto. pola súa banda, os xefes de Estado e de goberno acusados ás veces de populismo, como Berlusconi ou Sarkozy, evitan propagar a idea 'populista' de que as elites están corrompidas.

o termo 'populismo' nom é útil para caracterizar unha forza política definida. ao contrario, extrae o seu proveito das amalgamas que permite entre forzas políticas que van desde a extrema dereita á esquerda radical. tampouco designa unha ideoloxía nim sequera un estilo político coherente. serve simplemente para debuxar a imaxe de certo pobo.

porque 'o pobo' nom existe. o que existe som figuras diversas e incluso antagónicas de pobo, figuras construídas que privilexian certos modos de reunión, certos elementos distintivos, certas capacidades ou incapacidades: pobo étnico definido pola comunidade da terra ou do sangue; pobo-rabaño vixiado polos bos pastores; pobo democrático que pon en marcha a competencia dos que nom teñen ningunha competencia particular; pobo ignorante que os oligarcas manteñen a distancia, ... a noción de populismo constrúe, pola súa banda, un pobo caracterizado pola alianza temíbel dunha capacidade -o potencial bruto da maioría- e dunha incapacidade -a ignorancia atribuída a esa mesma maioría-.

a terceira característica, o racismo, é esencial para esta construción. trátase de mostrarlles aos demócratas, sempre baixo a sospeita de 'anxelismo', o que en realidade é o pobo profundo: unha manda habitada por unha pulsión primaria de rexeitamento que apunta, ao mesmo tempo, aos gobernantes declarados como traidores -porque esa maioría nom comprende a complexidade dos mecanismos políticos- e aos estranxeiros, a quen teme a causa dun vínculo atávico a un marco de vida ameazado pola evolución demográfica, económica e social.

a noción de populismo efectúa sen grandes dificultades esa síntese entre un pobo hostil aos gobernantes e un pobo inimigo dos 'outros' en xeral. para iso, debe por en escena unha imaxe do pobo elaborada a fins do século XIX por pensadores como Hippolyte Taine e Gustave Le Bon, espantados pola Comuna de París e o ascenso do movemento obreiro: a imaxe das masas ignorantes impresionadas polas sonoras palabras dos 'guías' e guiadas á violencia extrema pola circulación de rumores incontrolados e medos contaxiosos.

estes arrebatos epidérmicos de masas cegas arrastradas por líderes carismáticos estaban evidentemente moi lonxe da realidade do movemento obreiro que tentaban estigmatizar. mais tales arrebatos tampouco son apropiados para describir a realidade do racismo das nosas sociedades. sexan cales sexan as queixas expresadas cada día respecto dos que chamamos inmigrantes e especialmente os 'mozos das periferias', o caso é que esas queixas nom se traducen en manifestacións populares de masas.

o que merece o nome de racismo actualmente no noso país é esencialmente a conxunción de dúas cousas. primeiro, as formas de discriminación no momento dun contrato laboral ou de vivenda que se exercen perfectamente en oficinas asépticas, á marxe de toda presión das masas. é, tamén, toda unha panoplia de medidas de Estado: restricións na entrada do territorio, rexeitamento a dar papeis ás persoas que traballan, cotizan e pagan impostos noutros países desde hai anos, restrición do dereito á nacionalidade, dobre condena, leis contra o pano islámico e a burka, taxas impostas ao traslado á fronteira ou de desmantelamento de campamentos de nómades.

a certas ánimas piadosas da esquerda gústalles pensar que esas medidas son unha concesión desgraciada que os nosos gobernos fan á extrema dereita 'populista' por razóns 'electoralistas'. mais ningunha desas medidas ten sido adoptada baixo a presión de movementos de masas, senón que fan parte dunha estratexia propia do Estado, propia do equilibrio que os nosos Estados se esforzan por garantir entre a libre circulación dos capitais e os obstáculos á libre circulación das poboación. son medidas que teñen unha finalidade esencial: precarizar, de xeito efectivo, a unha parte de poboación no referido aos seus dereitos como traballadores ou cidadáns, constituír unha poboación de traballadores que en calquera momento poidan ser enviados de volta ás súas casas e, no caso de Francia, de franceses a quen nom se lles garante que o sigan sendo.

estas medidas veñen apoiadas por unha campaña ideolóxica que xustifica esta diminución dos dereitos mediante a evidencia dunha nom-pertenza ás características que constitúen a identidade nacional. mais nom son os 'populistas' do Frente Nacional os que teñen iniciado esta campaña. son intelectuais -de esquerda, segundo din- que teñen atopado o argumento incuestionábel: esas persoas nom son realmente francesas porque nom son laicas. a laicidade que antano definía as regras de conduta do Estado tense convertido, polo tanto, nunha calidade que os individuos posúen ou nom en razón da súa pertenza a unha comunidade.

a recente 'saída de ton' de Marine Le Pen, a propósito deses musulmáns rezando que ocupan as nosas rúas como os alemáns entre 1940 e 1944 é, a este respecto, moi instrutiva. unha afirmación que, en efecto, condensa nunha imaxe concreta toda unha secuencia discursiva (musulmán = islamista = nazi) que aparece por todas partes na prosa chamada republicana. a extrema dereita chamada 'populista' nom expresa unha paixón xenófoba específica que emana das fonduras do corpo popular, senón que é un satélite que xestiona no seu beneficio as estratexias do Estado e as campañas de intelectuais de prestixio.

os nosos Estados fundamentan actualmente a súa lexitimidade na capacidade de garantir a seguridade. mais esa lexitimación ten por correlato a obriga de mostrar constantemente o monstro que nos ameaza, de manter o sentimento permanente de inseguridade que mestura os riscos da crise e do paro coas nevaradas ou a formamida para culminalo todo coa ameaza suprema do islamista terrorista. a extrema dereita conténtase con por as cores da carne e o sangue nos retratos estándar debuxados polas medidas ministeriais e a prosa dos ideólogos.

así pois, nim os 'populistas' nim o pobo posto en escena polas denuncias rituais do populismo responden verdadeiramente á súa definición. sen embargo, pouco importa isto aos que axitan tal pantasma. alén das polémicas sobre os inmigrantes, sobre o comunitarismo ou o islam, o esencial para eles consiste en amalgamar a idea do pobo democrático coa imaxe da masa perigosa.

e tamén consiste en concluír que debemos pornos en mans dos que nos gobernan e que toda contestación da súa lexitimidade e da súa integridade é unha porta aberta aos totalitarismo. 'máis vale que unha república bananeira que unha Francia fascista', dicía un dos lemas anti-lepenistas máis sinistros en abril de 2002. a polémica actual sobre os perigos mortais do populismo ten como obxectivo fundar en teoría a idea de que nom hai outra opción.

JACQUES RANCIÈRE
texto orixinal: L’introuvable populisme [2011] Libération, aquí versión en deterritorium.wordpress.com
tradución por © xindiriz, apoiada na tradución de Javier Bassas ao castelán que apareceu en Pensamiento Atiempo, en Casus Belli, 2014
publicada tamén na edición dixital de eldiario.es, blog interferencias

venres, 2 de decembro de 2016

o verán sen homes

trafegando ronseis
Sometime after he said the word pause, I went mad and landed in the hospital. He did not say I don’t ever want to see you again or It’s over, but after thirty years of marriage pause was enough to turn me into a lunatic whose thoughts burst, ricocheted, and careened into one another like popcorn kernels in a microwave bag. I made this sorry observation as I lay on my bed in the South Unit, so heavy with Haldol I hated to move. The nasty rhythmical voices had grown softer, but they hadn’t disappeared, and when I closed my eyes I saw cartoon characters racing across pink hills and disappearing into blue forests. In the end, Dr. P. diagnosed me with Brief Psychotic Disorder, also known as Brief Reactive Psychosis, which means that you are genuinely crazy but not for long. If it goes on for more than one month, you need another label. Apparently, there’s often a trigger or, in psychiatric parlance, “a stressor,” for this particular form of derangement. In my case, it was Boris or, rather, the fact that there was no Boris, that Boris having his pause. They kept me locked up for a week and a half, and then they let me go. I was an outpatient for a while before I found Dr. S., with her low musical voice, restrained smile, and goodear for poetry. She propped me up – still props me up, in fact.

The Summer without Men: A Novel
Siri Hustvedt
2011

traducida ao galego por Alejandro Tobar e corrixida por Benxamín Constante e Isabel Soto e publicada como

O verán sen homes
Hugin e Munin, 2016
  

siri hustvedt
i.blogs.es
Pouco tempo despois de que el dixese a palabra "pausa", toleei e fun directa para o hospital. Non dixo "Non quero volver a verte máis" ou "Acabouse", pero tras trinta anos de casados, esa "pausa" abondou para me converter nunha lunática coa cabeza a piques de estourar, coas matinacións a rebotar e a bater entre si coma flocos de millo que choutan na bolsa dentro do microondas. Concibín esta lamentable observación namentres xacía na miña cama do Pavillón Sur, tan saturada de antipsicóticos Haldol que apenas me daba movido. As repulsivas e compasadas voces foran esmorecendo, mais non desapareceran de vez, e cando pechaba os ollos vía personaxes de debuxos animados que avanzaban á carreira por cuíñas rosas para deseguido desaparecer entre bosques azuis. Ao cabo, o doutor P. diagnosticoume un Trastorno Psicótico Transitorio, coñecido tamén como Psicose Reactiva Transitoria, o cal significa que a tolemia é real, por máis que temporal. No caso de que o trastorno dura máis dun mes, cómpre buscarlle unha nova etiqueta. Seica existe un aliciente –na xerga psiquiátrica, un “factor de estrés” – que dispara este tipo de psicoses. No meu caso desencadeouna Boris, ou máis ben a falla de Boris, quen quixera facer a súa pausa. Encerráronme por espazo dunha semana e media e a continuación deixáronme marchar. Mantiven o status de paciente externa durante algún tempo, antes de dar coa doutora S., coa súa voz avelaíña e melodiosa, co seu lene sorriso e o seu bo oído para a poesía. Ela deume azos; de feito, segue a darmos.

xoves, 1 de decembro de 2016

entre o mundo máis eu

ta-nehisi coates (1975- )
cdn.theatlantic.com
entre o mundo máis eu
Ta-Nehisi Coates
(2015)

e unha mañá mentres nos bosques tropecei de súpeto coa cousa,
tropecei nun claro de herba gardado por carballos e olmos escamudos
e o tisne dos detalles da escena alzouse, interpoñéndose entre o mundo máis eu ...
RICHARD WRIGHT

fillo,

o domingo a presentadora dun famoso noticiario preguntoume que significaba perder o meu corpo. ela estaba en Washington, D.F., e eu sentado nun estudio distante de alí, na zona oeste de Manhattan. un satélite clausuraba a distancia entre nós, mais ningún aparello podía clausurar a fenda entre o seu mundo e o mundo en representación do cal se me convidara a falar. cando me preguntou polo meu corpo, a súa face desapareceu da pantalla, sendo substituída por un ronsel de palabras que eu escribira aquela semana.

a presentadora leullas ao público, e cando ao acabar volveu ao tema do meu corpo, inda que sen mencionalo de xeito específico. a estas alturas xa estou acostumado a que xente intelixente me pregunte pola condición do meu corpo sen decatarse da natureza da súa demanda. de xeito específico, quería saber porque eu cría que o progreso da América branca; ou mellor, o progreso dos americanos que se cren brancos, se construíra sobre o saqueo e a violencia. ao escoitar isto sentín tristura, imprecisa mais xa unha vella coñecida, medrando por min arriba. a resposta á pregunta son os logros dos propios crentes. a resposta é a historia americana.

nom hai nada radical nesta afirmación. os americanos deifican a democracia dun xeito que apenas lles permite decatarse de que teñen desafiado o seu Deus de cando en vez. mais a democracia é un deus que perdoa, e as herexías de América - a tortura, o roubo e o escravismo - son tan comúns entre os individuos e as nacións que ninguén pode declararse inmune a elas. de feito, os americanos, nun sentido real, nunca traizoaron o seu Deus. cando Abraham Lincoln declarou en 1863 que a batalla de Gettysburg tiña que garantir "que o goberno da xente, pola xente e para a xente pobo nom desapareza da Terra", nom estaba manifestando unha simple aspiración; ao inicio da guerra civil, Estados Unidos tiña un dos índices de sufraxio máis elevados do mundo. a cuestión nom é se Lincoln cría de verdade no "goberno da xente", senón como o noso país, ao longo da súa historia, ten interpretado na práctica o termo "xente". en 1863 nom se refería a túa nai nin a túa avoa, nin tampouco se refería a ti nin a min. por conseguinte, o problema de América nom é ter traizoado o "goberno da xente", senón os medios polos que "a xente" adquiriu o seu nome.

isto lévanos a outra cuestión igualmente importante, unha que os americanos aceptan de maneira implícita pero que nom reivindican de maneira consciente. os americanos cren na realidade da "raza" como característica definida e incuestionable do mundo natural. o racismo - a necesidade de asignar á xente características inmutables e logo humillala, reducila e destruíla - é a inevitable consecuencia desta condición inalterable. neste sentido, o racismo é representado como o fillo inocente da nai natureza, e so se lamenta o comercio de escravos ao Novo Mundo ou a expulsión dos cherokee igual que se lamenta un tremor de terra, un tornado ou calquera outro fenómeno que se poida considerar alleo á obra dos homes.

pero a raza é renovo do racismo, nom pai. e o proceso de por nomes "á xente" nunca ten dependido nin da xenealoxía nin da fisiognomía, senón máis ben da xerarquía. as diferenzas no ton da pel e o pelo veñen de antigo. mais a crenza na preeminencia dun ton de pel e pelo concretos, a idea de que estes factores poidan organizar de forma correcta unha sociedade e encarnen atributos máis fondos, esa é a nova idea e central dunha nova xente á que educaron para crerse branca, dun xeito incompetente, tráxico e a mala fe.

esa nova xente é, igual que nós, un invento moderno. mais a diferenza de nós, o seu novo nome, no seu significado real, nom está divorciado da maquinaria de poder criminal. esa nova xente era outras cousas antes de ser branca - católicos, corsos, galeses, mennonitas, xudeus-, e se todas as nosas esperanzas nacionais chegan a cumprirse dalgún xeito e, cando o fagan, volverán a selo. tal vez se volvan verdadeiramente americanos e produzan unha base máis nobre para os seus mitos. nom podo predicilo. de momento, hai que dicir que o proceso de branqueo das diferentes tribos, e a loa á crenza no feito de ser branco nom se produciu por medio de catas de viño e eventos sociais para comer xeado, senón mediante o saqueo de vidas, da liberdade, do traballo e de terras, mediante o látego nas costas, as cadeas en brazos e pernas, o estrangulamento dos disidentes, a destrución das familias, a violación das nais, a venda dos fillos, así coma moitos outros actos destinados, principalmente, a negarnos a ti e a min o dereito a protexer e gobernar os nosos corpos.

lithub.com
esta nova xente nom é orixinal nisto. tal vez teña existido, nalgún momento da historia, algunha gran potencia cuxo ascenso se vira exento da explotación violenta doutros corpos humanos. se existiu, inda estou por descubrila. mais esta banalidade da violencia nunca poderá escusar a América, porque América desmárcase do banal. América crese excepcional, a máis grande e nobre das nacións que nunca existiron, un campión solitario que se interpón entre a cidade branca da democracia e terroristas, déspotas, bárbaros e outros inimigos da civilización. un nom pode declararse superhumano e ao mesmo tempo alegar un erro mortal. eu propoño que nos tomemos en serio as afirmacións que levan a cabo os nosos compatriotas de que América é excepcional; é dicir, propoño que sometamos o noso país a uns estándares morais superiores. isto é difícil, porque existe ao noso arredor todo un aparello que nos pide que aceptemos a inocencia de América tal e como se nos presenta e que nom escarvemos demasiado. e é moi doado apartar a vista, vivir cos froitos da nosa historia e ignorar as grandes maldades cometidas en nome de todos nós. pero ti e máis eu nunca gozamos realmente dese luxo. creo que o sabes.

escríboche agora que tes 15 anos. escríboche porque este ten sido o ano no que viches como esganaban a Eric Garner por vender cigarros, porque agora sabes que a Renisha McBride lle dispararon por pedir axuda, que a John Crawford o mataron por estar botando un ollo nuns grandes almacéns. e xa viches tamén como uns homes de uniforme que pasaban en coche asasinaron a Tamir Rice, un neno de 12 anos ao que xuraran protexer. e tes visto homes con eses mesmos uniformes mallar en Marlene Pinnock, a avoa de alguén, á beira dunha estrada. e agora sabes, se nom o sabías xa, que aos departamentos de policía do teu país outorgáronlles autoridade para destruír o teu corpo. nom importa que esa destrución sexa resultado dunha reacción desafortunadamente excesiva. nom importa que sexa produto dun malentendido. nom importa que a destrución proveña dun proceder estúpido. se vendes cigarros sen a debida autorización, o teu corpo pode ser destruído. se gardas resentimento á xente que está tentando atrapar o teu corpo, poden destruílo. métete por unhas escaleiras escuras e o teu corpo poder resultar destruído. a quen o destrúe case nunca se lle fai responsable. á maioría simplemente lles pagan unha pensión. e a destrución nom é máis que a norma superlativa dun dominio cuxas prerrogativas inclúen rexistros, detencións, malleiras e humillacións. isto é frecuente para os negros. é conto vello para os negros. e ninguén se fai responsable.

nom hai nada especificamente malvado nestes destrutores ou incluso nos tempos que corren. os destrutores son simplemente homes que aplican os caprichos do noso país ao interpretar correctamente a súa herdanza e legado. é difícil afrontar isto. mais os termos que usamos - relacións raciais, abismo racial, xustiza racial, selección racial, privilexio de brancos, incluso supremacía branca - serven para escurecer que o racismo é unha experiencia visceral, que desafiúza cerebros, bloquea vías respiratorias, esgaza músculos, extrae órganos, quebra osos, rompe dentes. nunca o ignores. debes lembrar sempre que a socioloxía, a historia, a economía, as gráficas, as táboas, as regresións, acaban batendo todas, con gran violencia, no corpo. 

ese domingo, con esa presentadora, nese noticiario, tentei explicar isto o mellor que puiden no tempo que se me asignou. pero, ao final, a presentadora mostrou a famosa fotografía dun rapazolo negro de once anos dándolle unha aperta a un policía branco. e preguntoume sobre a "esperanza". nese momento entendín que fracasara. e lembrei que xa previra que fracasaría. e volvinme marabillar da tristura imprecisa medrando por min arriba. exactamente, por que estaba triste?. saín do estudo e camiñei un chisco. era un día tranquilo de decembro. había familias, créndose brancas, polas rúas adiante. as crianzas, educadas para ser brancas, empaquetadas nas súas andarelas. e sentín tristura por esta xente, triste tanto pola presentadora como por todos os que viran aquilo e celebran aquela esperanza fraudulenta. entón decateime do motivo da miña tristura. cando a xornalista me preguntou polo meu corpo, era como se estivera a pedir que espertase do máis portentoso dos soños. toda a miña vida teño visto ese soño. casas perfectas con céspedes impolutos. churrascadas no Día dos Caídos, asociacións veciñais, e accesos para os coches. o Soño son cabanas nas árbores e os Lobos Miúdos. o Soño cheira a menta mais sabe a biscoito de amorodo. e durante tanto tempo teño desexado escapar ao Soño, arroupar a cabeza co meu país coma se fose unha manta. mais isto nunca ten sido unha opción porque o Soño apóiase nas nosas costas, as camas feitas dos nosos corpos ...

ANOTACIÓNS:

America & Americans son termos que traducimos como América e americanos; obviamente, en Galiza e Hespaña é máis habitual ler Norteamérica e norteamericanos, ou Estados Unidos e estadounidenses, tendo en conta a existencia de Canadá. Mais atendendo ao cariz do texto traducido, optamos por nom respectar este hábito

people podería ser pobo ou podería ser xente ou podería ser persoas. optamos por xente porque é un colectivo mais nom anula a individualidade tanto como pobo; un matiz que cremos indispensable á hora de traducir e interpretar este texto

the Middle Passage, traducido como o comercio de escravos, refírese ao traslado de africanos e africanas para ser vendidos como escravos en América; o seu 'transporte' era a fase intermedia de numerosos rutas comerciais que na maioría das ocasións comezaban e acababan en portos europeos

Trail of Tears, traducido como a expulsión dos cherokee, refírese a unha serie de expulsións masivas de nacións de nativos americanos, os máis coñecidos os cherokee, desde as súas terras ancestrais a territorios ao oeste do Mississippi a inicios do s. XIX

Cub Scouts, a 'sección' infantil dos Boy Scouts, traducido por Lobos Miúdos, é unha opción evidentemente cuestionable, mais igual ten éxito

Between the World and Me

And one morning while in the woods I stumbled suddently upon the thing,
Stumbled upon it in a grassy clearing guarded by scaly oaks and elms
And the sooty details of the scene rose, thrusting themselves between the world and me ...
RICHARD WRIGHT

Son,

Last Sunday the host of a popular news show asked me what it meant to lose my body. The host was broadcasting from Washington, DC, and I was seated in a remote studio on the far west side of Manhattan. A satellite closed the miles between us, but no machinery could close the gap between her world and the world for which I had been summoned to speak. When the host asked me about my body, her face faded from the screen, and was replaced by a scroll of words, written by me earlier that week.

The host read these words for the audience, and when she finished she turned to the subject of my body, although she did not mention it specifically. But by now I am accustomed to intelligent people asking about the condition of my body without realizing the nature of their request. Specifically, the host wished to know why I felt that white Americas's progress, or rather the progress of those Americans who believe that they are white, was built on looting and violence. Hearing this, I felt an old and indistinct sadness well up in me. The answer to this question is the record of believers themselves. The answer is American history.

There is nothing extreme in this statement. Americans deify democracy in a way that allows for a dim awareness that they have, from time to time, stood in defiance of their God. But democracy is a forgiving God and America's heresies - torture, theft, enslavement - are so common among individuals and nations that none can declare themselves immune. In fact, Americans, in a real sense, have never betrayed their God. When Abraham Lincoln declared, in 1863, that the battle of Gettysburg must ensure "that government of the people, by the people, for the people, shall not perish from the earth," he was not merely being aspirational; at the onset of the Civil War, the United States of America had one of the highest rates of suffrage in the world. The question is not whether Lincoln truly meant "government of the people" but what our country has, throughout its history, taken the political term "people" to actually mean. In 1863 it did not mean your mother or your grandmother, and it did not mean you and me. Thus America's problem is not its betrayal of "government of the people," but the means by which "the people" acquired their names.

This leads us to another equally important deal, one that Americans implicitly accept but to which they make no conscious claim. Americans believe in the reality of "race" as a defined, indubitable feature of the natural world. Racism - the need to ascribe bone-deep features to people and then humiliate, reduce, and destroy them - inevitably follows from this inalterable condition. In this way racism is rendered as the innocent daughter of Mother Nature, and one is left to deplore the Middle Passage or the Trail of Tears the way one deplores an earthquake, a tornado, or any other phenomenon that can be cast  as beyond the handiwork of men.

But race is the child of racism, not the father. And the process of naming "the people" has never been a matter of genealogy and physiognomy so much as one of hierarchy. Difference in hue and hair is old. But the belief in the preeminence of hue and hair, the notion that these factors can correctly organize a society and that they signify deeper attributes, which are inedible - this is the new idea at the heart of these new people who have been brought up hopelessly, tragically, deceitfully, to believe that they are white.

These new people are, like us, a modern invention. But unlike us, their new name has no real meaning divorced from the machinery of criminal power. The new people were something else before they were white - Catholic, Corsican, Welsh, Mennonite, Jewish - and if all our national hopes have any fulfillment, then they will have to be something else again. Perhaps they will truly become American and create a nobler basis for their myths. I cannot call it. As for now, it must be said that the process of washing the disparate tribes white, the elevation of the belief in being white, was not achieved through wine tastings and ice cream socials, but rather through the pillaging of life, liberty, labor, and land; through the flaying of backs; the chaining of limbs; the strangling of dissidents; the destruction of families; the rape of mothers; the sale of children; and various other acts meant, first and foremost, to deny you and me the right to secure and govern our own bodies.

The new people are not original in this. Perhaps there has been, at some point in history, some great power whose elevation was exempt from the violent exploitation of other human bodies. If there has been, I have yet to discover it. But this banality of violence can never excuse America, because America makes no claim to the banal. America believes itself exceptional, the greatest and noblest nation ever to exist, a lone champion standing between the white city of democracy and the terrorists, despots, barbarians, and other enemies of civilization. One cannot, at once, claim to be superhuman and then plead mortal error. I propose to take our countrymen's claims of American exceptionalism seriously, which is to say I propose subjecting our country to an exceptional moral standard. This is difficult because there exists, all around us, an apparatus urging us to accept American innocence at face value and not to inquire too much. And it is so easy to look away, to live with the fruits of our history and to ignore the great evil done in all of our names. But you and I have never truly had that luxury. I think you know.

I write you in your fifteenth year. I am writing you because this was the year you saw Eric Garner choken to death for selling cigarettes; because you know now that Renisha McBride was shot for seeking help, that John Crawford was shot down for browsing in a department store. And you have seen men in uniform drive by and murder Tamir Rice, a twelve-year-odl child whom they are oath-bound to protect. And you have seen men in the same uniforms pummel Marlene Pinnock, someone's grandmother, on the side of a road. And you know now, if you did not before, that the police departments of your country have been endowed with the authority to destroy your body. It does not matter if the destruction is the result of an unfortunate overreaction. It does not matter if it originates in a misunderstanding. It does not matter if the destruction springs from a foolish policy. Sell cigarettes without the proper authority and your body can be destroyed. Resent the people trying to entrap your body and it can be destroyed. Turn into a dark stairwell and your body can be destroyed. The destroyers will rarely be held accountable. Mostly they will receive pensions. And destruction is merely the superlative form of a dominion whose prerogatives include friskings, detainings, beatings, and humiliations. All of this is common to black people. And all of this is old for black people. No one is held responsible.

There is nothing uniquely evil in these destroyers or even in this moment. The destroyers are merely men enforcing the whims of our country, correctly interpreting its heritage and legacy. It is hard to face this. But all our phrasing - race relations, racial chasm, racial justice, racial profiling, white privilege, even white supremacy - serves to obscure that racism is a visceral experience, that it dislodges brains, blocks airways, rips muscle, extracts organs, cracks bones, breaks teeth. You must never look away from this. You must always remember that the sociology, the history, the economics, the graphs, the charts, the regressions all land, with great violence, upon the body.

That Sunday, with that host, on that news show, I tried to explain this as best I could within the time allotted. But at the end of the segment, the host flashed a widely shared picture of an eleven-year-old black boy tearfully hugging a white police officer. Then she asked me about "hope." And I knew then that I had failed. And I remembered that I had expected to fail. And I wondered again at the indistinct sadness welling up in me. Why exactly was I sad? I came out of the studio and walked for a while. It was a calm December day. Families, believing themselves white, were out on the streets. Infants, raised to be white, were bundled in strollers. And I was sad for these people, much as I was sad for the host and sad for all the people out there watching and reveling in a specious hope. I realized then why I was sad. When the journalist asked me about my body, it was like she was asking me to awaken her from the most gorgeous dream. I have seen that dream all my life. It is perfect houses with nice lawns. It is Memorial Day cookouts, block associations, and driveways. The Dream is treehouses and the Cub Scouts. The Dream smells like peppermint but tastes like strawberry shortcake. And for so long I have wanted to escape into the Dream, to fold my country over my head like a blanket. But this has never been an option because the Dream rests on our backs, the bedding made from our bodies ...

domingo, 4 de setembro de 2016

cambio de roda

www.circulaseguro.com
sentado na beira da estrada.
o condutor muda a roda.
non me gusta o lugar de onde veño.
non me gusta o lugar onde vou.
por que miro o cambio de roda
con impaciencia?

Bertolt Brecht, 1953 (ano das revoltas populares na DDR)

Der Radwechsel

Ich sitze am Straßenhang.
Der Fahrer wechselt das Rad.
Ich bin nicht gern, wo ich herkomme.
Ich bin nicht gern, wo ich hinfahre.
Warum sehe ich den Radwechsel
mit Ungeduld?

mércores, 31 de agosto de 2016

o gato negro

FOR the most wild, yet most homely narrative which I am about to pen, I neither expect nor solicit belief. Mad indeed would I be to expect it, in a case where my very senses reject their own evidence. Yet, mad am I not - and very surely do I not dream. But to-morrow I die, and to-day I would unburthen my soul. My immediate purpose is to place before the world, plainly, succinctly, and without comment, a series of mere household events. In their consequences, these events have terrified - have tortured - have destroyed me. Yet I will not attempt to expound them. To me, they have presented little but Horror - to many they will seem less terrible than barroques. Hereafter, perhaps, some intellect may be found which will reduce my phantasm to the common-place - some intellect more calm, more logical, and far less excitable than my own, which will perceive, in the circumstances I detail with awe, nothing more than an ordinary succession of very natural causes and effects.

From my infancy I was noted for the docility and humanity of my disposition. My tenderness of heart was even so conspicuous as to make me the jest of my companions. I was especially fond of animals, and was indulged by my parents with a great variety of pets. With these I spent most of my time, and never was so happy as when feeding and caressing them. This peculiarity of character grew with my growth, and, in my manhood, I derived from it one of my principal sources of pleasure. To those who have cherished an affection for a faithful and sagacious dog, I need hardly be at the trouble of explaining the nature or the intensity of the gratification thus derivable. There is something in the unselfish and self-sacrificing love of a brute, which goes directly to the heart of him who has had frequent occasion to test the paltry friendship and gossamer fidelity of mere Man.

I married early, and was happy to find in my wife a disposition not uncongenial with my own. Observing my partiality for domestic pets, she lost no opportunity of procuring those of the most agreeable kind. We had birds, gold-fish, a fine dog, rabbits, a small monkey, and a cat.

This latter was a remarkably large and beautiful animal, entirely black, and sagacious to an astonishing degree. In speaking of his intelligence, my wife, who at heart was not a little tinctured with superstition, made frequent allusion to the ancient popular notion, which regarded all black cats as witches in disguise. Not that she was ever serious upon this point - and I mention the matter at all for no better reason than that it happens, just now, to be remembered.

Pluto - this was the cat's name - was my favorite pet and playmate. I alone fed him, and he attended me wherever I went about the house. It was even with difficulty that I could prevent him from following me through the streets.

Our friendship lasted, in this manner, for several years, during which my general temperament and character - through the instrumentality of the Fiend Intemperance - had (I blush to confess it) experienced a radical alteration for the worse. I grew, day by day, more moody, more irritable, more regardless of the feelings of others. I suffered myself to use intemperate language to my wife. At length, I even offered her personal violence. My pets, of course, were made to feel the change in my disposition. I not only neglected, but ill-used them. For Pluto, however, I still retained sufficient regard to restrain me from maltreating him, as I made no scruple of maltreating the rabbits, the monkey, or even the dog, when by accident, or through affection, they came in my way. But my disease grew upon me - for what disease is like Alcohol! - and at length even Pluto, who was now becoming old, and consequently somewhat peevish - even Pluto began to experience the effects of my ill temper.

One night, returning home, much intoxicated, from one of my haunts about town, I fancied that the cat avoided my presence. I seized him; when, in his fright at my violence, he inflicted a slight wound upon my hand with his teeth. The fury of a demon instantly possessed me. I knew myself no longer. My original soul seemed, at once, to take its flight from my body; and a more than fiendish malevolence, gin-nurtured, thrilled every fibre of my frame. I took from my 
waistcoat-pocket a pen-knife, opened it, grasped the poor beast by the throat, and deliberately cut one of its eyes from the socket! I blush, I burn, I shudder, while I pen the damnable atrocity.

When reason returned with the morning - when I had slept off the fumes of the night's debauch - I experienced a sentiment half of horror, half of remorse, for the crime of which I had been guilty; but it was, at best, a feeble and equivocal feeling, and the soul remained untouched. I again plunged into excess, and soon drowned in wine all memory of the deed.

In the meantime the cat slowly recovered. The socket of the lost eye presented, it is true, a frightful appearance, but he no longer appeared to suffer any pain. He went about the house as usual, but, as might be expected, fled in extreme terror at my approach. I had so much of my old heart left, as to be at first grieved by this evident dislike on the part of a creature which had once so loved me. But this feeling soon gave place to irritation. And then came, as if to my final and irrevocable overthrow, the spirit of PERVERSENESS. Of this spirit philosophy takes no account. Yet I am not more sure that my soul lives, than I am that perverseness is one of the primitive impulses of the human heart - one of the indivisible primary faculties, or sentiments, which give direction to the character of Man. Who has not, a hundred times, found himself committing a vile or a silly action, for no other reason than because he knows he should not? Have we not a perpetual inclination, in the teeth of our best judgment, to violate that which is Law, merely because we understand it to be such? This spirit of perverseness, I say, came to my final overthrow. It was this unfathomable longing of the soul to vex itself - to offer violence to its own nature - to do wrong for the wrong's sake only - that urged me to continue and finally to consummate the injury I had inflicted upon the unoffending brute. One morning, in cool blood, I slipped a noose about its neck and hung it to the limb of a tree; - hung it with the tears streaming from my eyes, and with the bitterest remorse at my heart; - hung it because I knew that it had loved me, and because I felt it had given me no reason of offence; - hung itbecause I knew that in so doing I was committing a sin - a deadly sin that would so jeopardize my immortal soul as to place it - if such a thing were possible - even beyond the reach of the infinite mercy of the Most Merciful and Most Terrible God.

On the night of the day on which this cruel deed was done, I was aroused from sleep by the cry of fire. The curtains of my bed were in flames. The whole house was blazing. It was with great difficulty that my wife, a servant, and myself, made our escape from the conflagration. The destruction was complete. My entire worldly wealth was swallowed up, and I resigned myself thenceforward to despair. (...)

The Black Cat
Edgar Allan Poe
1845

traducido ao galego como

O gato negro
por Carlos Acevedo
Aula das Letras, Vicens Vives

Para o brutal e ao mesmo tempo doméstico relato que vou escribir, nin espero nin pido credulidade. Tolo sería eu se tal cousa esperase nun caso en que os meus propios sentidos rexeitan o que perciben. Non obstante, tolo non son, e desde logo tampouco estou a soñar. Mais vou morrer maña, e hoxe gustaríame aliviar o péso que carga a miña alma. O meu propósito inmediato consiste en expor aos ollos do mundo de xeito simple, sucinto' e sen comentarios, unha serie de meros acontecementos domésticos cuxas consecuencias me aterrorizaron, me torturaron, me destruíron. Mais non tentarei explicalos. Para min non supuxeron máis ca un horror; a moitos pareceranlles máis grotescos ca terribles. No futuro, talvez exista algunha mente que reduza a miña fantasmagoría a banalidade; algunha mente máis calma, máis lóxica e moito menos excitable ca a miña, e que perciba nas circunstancias que con espanto describo unha ordinaria sucesión de naturalísimas causas e efectos.

Desde a infancia destaques sempre polo meu natural dócil e humano. A miña tenrura de corazón era tan conspicua que suscitaba a mofa dos meus compañeiros. Tíñalles especial afecto aos animais, e os meus pais consentíanme ter unha gran variedade de mascotas. Con elas pasaba a maior parte do meu tempo, e a miña felicidade era insuperable cando lles daba de comer e lles facía festas. Tal peculiaridade do meu carácter foi crecendo comigo e, sendo xa un home, obtiven dela unha das principais fontes de pracer. Aos que algunha vez sentiron afecto por un fiel e sagaz can apenas teño que molestarme en explicarlles a natureza e a intensidade da gratificación que se pode obter. Hai algo no xeneroso e sacrificado amor dun animal que vas dereito ao corazón daquel que tivo con frecuencia a ocasión de probar a ruin amizade e a fráxil fidelidade do home.

Cases cedo, e tiven a fortuna de encontrar na miña muller un carácter afín ao meu. Ela, tras observar a miña querenza polos animáis de compañía, non perdeu a ocasión de buscar aqueles que resultan máis agradables. Tiñamos paxaros, peixiños de cores, un bo can, coellos, un pequeno mono e mais un gato.

Este último era un animal considerablemente grande e fermoso, totalmente negro, e sagaz até un punto abraiante. Canto á súa intelixencia, a miña muller, que no fondo estaba algo impregnada de superstición, facía frecuentes alusións á antiga crenza popular de que os gatos negros son meigas disfrazadas. Non é que ela tomase en serio esta cuestión, e se a menciono non é por outra razón que porque acabo de recordala agora mesmo.

Plutón, pois ese era o seu nome, era a miña mascota e o meu compañeiro favorito. Só lle daba de comer eu, e seguíame a onde queira que fose dentro da casa. Mesmo me resultaba difícil impedirlle que me seguise pola rúa.

A nosa amizade durou desta maneira varios anos, durante os cales o meu temperamento e o meu carácter, por causa da intemperanza no beberá -e ruborízome ao confesalo-, experimentaran un radical empeoramento. Co pasar dos días, fun tornándome máis amargado, máis irascible, máis indiferente perante os sentimentos alleos. Dei en tratar a miña esposa cunha linguaxe desapropiada. E por fin acabei tratándoa con violencia. Os meus animais, sobra dicilo, tiveron que padecer a miña mudanza de carácter. Non só os tiña abandonados, senón que os maltrataba. Non obstante, a Plutón seguía téndolle consideración suficiente para refrearme no maltrato, mentres que non tiña escrúpulo ningún á hora de maltratar os coellos, o mono ou mesmo o can cando por accidente, ou por afecto, se interpuñan no meu camiño. Mais a miña doenza foi a peor -e que doenza é o alcohol! Ao final, mesmo Plutón, que xa la vello e, por tanto, se tornara un pouco irritable, mesmo Plutón comezou a experimentar os efectos do meu mal temperamento.

Unha noite, de volta na casa moi bébedo, procedente dun dos meus paradoiros da vila, tiven a sensación de que o gato evitaba a miña presenza. Agarreino e entón, atemorizado coa miña violencia, inflixiume cos dentes unha leve ferida na man. Decontado apoderouse de min unha furia demoníaca. Xa non era eu. Semellaba que a alma me escapara do corpo e unha crudelísima maldade, nutrida de xenebra, excitou até a última fibra do meu ser. Tires do peto do chaleco unha navalla, abrina, agarres a coitada criatura polo pescozo e deliberadamente arrinqueille un ollo da órbita! Ruborízome, desespérome, arrepíome ao escribir tan abominables atrocidade.

Cando recuperes a razón pola mañá, despois de durmir os efluvios do meu desenfreo nocturno, experimentes unha sensación a medio camiño entre o horror e o remorso polo crime do cal era culpable. Mais tratábase, como moito, dun sentimento feble e equívoco, e a alma quedárame intacta. Entregueime de novo ao, exceso e logo afoguei en vino toda lembranza do feito.

Entrementres, o gato foi recuperándose de maneira paulatina. A tunca do ollo ausente presentaba un aspecto espantoso, mais o animal non parecía sufrir xa dor ningunha. Andaba pola casa como de costume, pero, como cabería esperar, fuxía espavorecido ante a miña proximidade. Ao principio aínda me quedaba bastante corazón para sentir pena ante a evidente animadversión' por parte dunha criatura que outrora tanto me quixera. Mais tal sentimento axiña deixou paso á irritación. E despois chegou, para a miña definitiva e irrevogable perdición, o espírito da perversidade. Deste espírito a filosofía non dá conta. Non obstante, estou tan certo de que a miña alma existe como de que a perversidade é un dos impulsos primitivos da condición humana, unha das indivisibles facultades ou sentimentos primarios que guían o carácter do home. Quen non cometeu nun cento de ocasións algunha acción vil ou estúpida, sen outra razón que o feito de saber que non debería cometela? Acaso non ternos unha inclinación constante, e oposta ao noso bo entendemento, a violarmos a lei, simplemente porque sabemos que é a lei? O espírito da perversidade, como dicía, ven para traerme a perdición definitiva. E foi esta inconmensurable querenza da alma por degradarse, por empregar a violencia contra a súa propia natureza, por facer o mal polo mal, o que me instou a continuar e finalmente consumar o dano que en lle inflixira ao inocente animal. Unha mañá, a sangue frío, púxenlle un lazo arredor do pescozo e afórqueino colgándoo da galla dunha árbore; aforqueino coas lágrimas a caerme dos ollos e co máis amargo remorso no corazón; aforqueino porque sabía que el me amara, e porque sentía que el non me dera ningún motivo de ofensa; aforqueino porque sabía que así cometía pecado, un pecado mortal que había de pór en perigo a miña alma inmortal deixándoa -se tal cousa é posible- alén do alcance da infinita misericordia do Deus máis misericordioso e terrible.

Durante a noite daquela xornada en que se cometeu esta crueldade, acordei do sono cos berros que avisaban dun incendio. As cortinas do meu dormitorio estaban a arder. Toda a casa estaba en chamas. Con gran dificultade, a miña muller, un criado e eu escapamos da conflagración. A desfeita foi completa. Todas as minas riquezas mundanas quedaron devoradas, e desde entón entregueime á desesperación. (...)