Gonzalo Navaza (Lalín, 1957) é o novo académico de número da RAG. o escritor e tradutor é profesor do departamento de Filoloxía Galega da UVIGO e forma parte da RAG como membro correspondente vinculado ao Seminario de Onomástica desde 2012.
ademais da súa actividade literaria -premiada co galardón da Crítica Española de poesía por fábrica íntima (1991) e libra (2000) e co Martín Códax e o San Clemente de narrativa por erros e tánatos (1998)-, Navaza destaca polo seu labor no campo da toponimia, no que é un destacado especialista e unha das grandes referencias en GZ.
'empecei nos anos oitenta, facendo un traballo de campo para corrixir os erros nos topónimos nos mapas do Instituto Xeográfico e aí, dedicando moitas horas, metinme totalmente'.
-había moito traballo por facer naquela toponimia desordenada?
-si. GZ ten unha riqueza toponímica impresionante. todos os factores que favorecen iso danse cita aquí: orografía irregular, dispersión, fragmentación da propiedade ... o problema é que era toponimia en lingua galega e estaba recollida maioritariamente desde o castelán. había moitas incoherencias e nom estaba ben codificada. claro que había moito traballo. e inda o hai.
-se vou a GoogleMaps e busco a Illa de Arousa ou Sanxenxo sáeme 'la isla de Arosa' e 'Sangenjo'.
-iso ten que ver cunha decisión da Wikipedia española, porque esta información sae de aí. sempre que exista unha tradución ao castelán dun topónimo das outras linguas do Estado, optan por ela. é unha incoherencia. o problema é a Wikipedia, nom a nosa toponimia.
-pero iso é unha forza moi grande. a xente busca información, vai a Internet e o primeiro que aparece é 'Viana del Bollo'.
-si, pero logo hai bases de datos que rexistran o uso real. se buscas Sangenjo e Sanxenxo, verás que o 99.9% da poboación nom ten ese problema. a Academia Española di que cando existe un exónimo, como por exemplo o de dicir Londres en lugar de London, recomenda o seu uso. pero é unha recomendación desequilibrada. en castelán a xente dicía Nuremberg sen ningún problema. no caso do galego ten máis que ver cunha problemática doutro tipo, do respecto pola existencia doutras culturas e ese tipo de cousas.
-traballou no Diccionario de Xerais. na súa época publicouse O Pequeno Xerais, un verdadeiro best-seller.
-[ri]. pois si. dinme con frecuencia que foi o dicionario máis vendido na historia dos dicionarios galegos. pero iso ten que ver coa incorporación da lingua galega no ensino e aquel era un dicionario escolar.
-fixo a tradución ao galego de obras clásicas moi importantes. ten algunha favorita?.
-a min gústanme as de poesía, como as flores do mal de Baudelaire. creo que é un traballo moi laborioso e gústame especialmente. seguramente, a maneira máis intensa de ler é a que fai un tradutor.
-as flores do mal é desas lecturas que perturban a adolescencia e cambian moitas vidas.
-si, eu fun lector adolescente de Baudelaire pero a tradución fíxena xa de adulto.
-quedan moitos clásicos por traducir ao galego. algún baleiro que lle gustaría encher?
-xa que falamos de Baudelaire, gustaríame traducir a Verlaine. eu tento imitar a música dos orixinais. nom é un tipo de tradución que se faga moito aquí.
-que palabra metería no dicionario galego que inda nom está?
-moitas. hai pouco fun a unha conferencia de Rosario Álvarez, que tamén é académica, e falaba das palabras ventureiras, algunha das cales proceden de América. falou da palabra changüi, que se di cando lle dás vantaxe a alguén. eu son de Lalín. na miña infancia era moi habitual e empregábase moito.
entrevista orixinal publicada por JAVIER BECERRA en La Voz de Galicia, 24out2021, p. 36
Ningún comentario:
Publicar un comentario