Philip K. Dick é un dos grandes nomes
da ciencia-ficción. de feito, da súa prolífica carreira só unha novela, Confesións dun artista de merda, se escapa a este xénero. agora, da man da
editora pontevedresa Kalandraka, acaba de ser traducida ao galego por primeira
vez.
'sentín curiosidade
porque xa traducira antes Soñan
os androides con ovellas eléctricas e
contaba que o seguinte encargo fora outra obra de ciencia-ficción, pero non. encargáronme
algo totalmente inusual en Dick, unha novela costumista da California dos anos
50. primeiro, foi unha sorpresa e, logo, púxenme a traducir con moitísimo gusto',
recoñece Fernando Moreiras, tradutor da obra.
-que foi o más difícil?
-o máis complicado, e é
algo que xa me pasou con outros autores deste estilo, é tentar transmitir ese
espírito, neste caso, de hai setenta anos a un público actual. hai moitos
conceptos que son descoñecidos, tanto porque pertencen á cultura
estadounidense, como porque son doutra época. ademais de que o contacto
cultural que houbo nos 50 entre España e Estados Unidos foi moi limitado. cando
Dick emprega unha expresión ou un referente cultural que probablemente sexa
opaco para o 99% dos lectores galegos, tes que buscar o xeito, tes que darlle
voltas, tes que mirar a maneira de explicalo sen que se perda que é un
referente cultural. persoalmente, son bastante inimigo das notas de autor
porque me parece que rompen a fluidez da lectura, polo que sempre tento buscar
o xeito de que a aclaración dun referente cultural alleo a nós quede integrada
dentro da lectura. nas de ciencia-ficción, como todo e novo, todo ven explicado
na propia novela, pero nestes casos o autor presupón que é algo que coñeces. entón
tira para adiante, pero o tradutor non pode facelo porque quedan mensaxes rotas
no texto.
-estamos nun tempo no
que o coronavirus deu pe a moitas teorías conspiratorias e curiosamente o
protagonista gusta de recompilalas?
-si. é curioso porque,
aínda que pasaron setenta anos, o protagonista é alguén que no ano 2020 está de
plena actualidade. pero xa non so polas teorías conspiratorias do coronavirus,
senón por cousas como o terraplanismo, os antivacinas, ... esas tendencias
contra ciencia, pero que tentan basearse nun discurso científico, que é o que
fai este home, están de plena actualidade. é algo que, por un lado, fai graza,
pero, por outro, mete medo.
-como definiría esta obra dentro do contexto artístico de Philip
K. Dick?
-aínda que non teña
ningún elemento de evidencia científica, fóra do que hai na imaxinación do
protagonista, nótase que o autor tiraba xa cara unha clase concreta de
escritura. é dicir, isto non é un futuro terrible onde todo o mundo é raro e
disfuncional. aínda que é un pasado real, os personaxes teñen actitudes moi
semellantes ás que teñen noutras novelas de Dick. poden atoparse, mesmo, algúns
paralelismos. el tiña o seu estilo e, simplemente, chegado o momento acabou
dando un xiro, deixou a ciencia-ficción, pero o seu estilo xa o traía na mochila.
en Confesións dun artista de
merda, aínda que non ten que ver coas
temáticas ás que estamos afeitos do autor, podemos recoñecer o seu estilo. é
claramente unha novela de Dick con personaxes de Dick.
-a vida de Dick foi
complicada, trasladase iso a esta novela?
-nom sabería dicir
porque nom coñezo tanto a mocidade de Dick. na novela céntrase moito na
infancia e mocidade do personaxe. case todos coñecemos a vida, que foi moi
turbulenta, do Dick adulto. se o Dick adulto era como era, seguramente si que
tería esas psicoses na xuventude. pero é que na xenialidade adoita haber un
toque de loucura.
-á marxe de Dick, que outro autor e obra de ciencia-ficción lle gustaría
traducir?
-encantaríame
traducir Hyperion, de Dan Simmons. para
min é a mellor novela de ciencia-ficción de todos os
tempos. o que pasa é que non é un autor tan coñecido, polo que
traducilo ao galego, que é un mercado máis restrinxido ten os seus riscos. bueno, digo que Dan Simmons é pouco
coñecido, pero agora que fixeron unha serie dunha das súas novelas, The Terror,
e que están pensando en producir Hyperion tamén como serie
de televisión, pois igual cambian as tornas. esta é unha
novela de 1992 e
xa lle ía tocando que lle fixeran un pouco de caso, pero o que pasa é que unha
obra moi complexa. ademais toca
temas polémicos e é un risco para as cadeas. a pesar
disto, Simmons é un autor moi meritorio.
entrevista publicada en la.voz.de.galicia (edición Pontevedra) 'se o Dick adulto era como era, seguro que si tería esas psicoses na xuventude' asinada por LÓPEZ PENIDE
Ningún comentario:
Publicar un comentario