xoves, 16 de xaneiro de 2014

Alejandro Tobar Salazar: “O problema radica no reducido número de lectores na nosa lingua”

gl.wikipedia.org/wiki/Alejandro Tobar
na rede
(de balde)


Alejandro Tobar Salazar (Lugo, 1983) creou en 2011 a editora Hugin e Munin, que leva xa editados case unha vintena de títulos, todos traducións ao galego. A súa traxectoria inclúe tamén a súas propias traducións e unha novela, Cremalleiras (2008), entre outras cousas.

Se tivese que escribir algo que o defina dalgún xeito en poucas palabras, que escribiría?

No traballo fago por ser unha persoa seria.

Por que traduce ou traduciu?

Porque me gusta e porque tiven a sorte de o converter na miña ocupación profesional.

Que formación, relevante para a tradución, ten vostede? Que outros elementos cre que lle farían falta?

Traduzo preferentemente do inglés; estou formado en filoloxía inglesa. Vertín ocasionalmente textos ao galego dende o francés e dende o dinamarqués. A respecto dos outros elementos que me farían falla, só se me ocorre insistir na idea de que un está continuamente a se formar.

Cales son as súas linguas de traballo? Que ferramentas emprega? Como escolleu o autor ou autora? Con que obra ou obras está vostede a traballar na actualidade?

Se a tradución é unha encarga, o autor e a obra veñen dados; se é unha escolla persoal, os motivos son múltiples —e excesivos para os expor nun cuestionario coma este. As ferramentas de traballo supoño que son as habituais: gramáticas e dicionarios tanto en papel coma virtuais. Traballo sempre cara ao galego, e fágoo polo xeral dende o inglés; móvome sen problema pero non coa mesma soltura co francés.

Que nos pode dicir sobre as condicións de traballo dunh@ tradutor@ na actualidade? Tamén desde o punto de vista económico.

A resposta a unha pregunta así, se un pretende deitala cun mínimo de rigor, non é posible reducila a un parágrafo. Direi, con todo, que no económico depende en gran medida da empresa coa que cada tradutor ten a posibilidade de traballar, pero non só. Así, cando cobramos por páxina, o abano de prezos para, poñamos, cada páxina de 2000 caracteres é, polo que eu vin e vivín, moi amplo: dos 3-4 aos 18-20 euros.

Que tarefas ou proxectos lle gustaría afrontar e inda non fixo? Por que?

Moitos. Xa haberá tempo de enfrontalos. Escritores tan dispares como Bill Bryson e Apsley Cherry-Garrard teñen obras vastísimas ás que nalgún momento tratarei de lles fincar o dente.

Como ve vostede a relación entre tradutores e industria editorial galega?

Complicada e inxusta, tanto para os tradutores como para algúns editores. Na fin de contas, creo que o problema radica no reducido número de lectores na nosa lingua. É tan triste coma real.

Que papel deberían cumprir as iniciativas privadas e as públicas en relación á tradución?

Canto á miña iniciativa, a posta en marcha en 2011 da editorial Hugin e Munin, que hoxe conta con 18 títulos publicados de narrativa de ficción en tradución ao galego e que depende en esencia dunha base de subscritores, direi que o  seu papel consiste en achegar libros de alto nivel literario ao lector en galego. Son novelas para lectores que se saben lectores, isto é, obras non sempre fáciles pero con seguridade de recoñecido prestixio literario.

Debería existir un consenso sobre unha especie de ‘canon’ de obras a traducir?

Non vexo por que. Cada editor ten o seu criterio.

Cales son os proxectos galegos que teñen que ver coa tradución que lle parecen máis interesantes?

Interésame en especial a narrativa, e dentro desta atopo cadora e cando obras concretas de editoriais diversas que logran atraparme. Todos os libros que se producen á marxe da administración debo dicir que me merecen un respecto enorme. E cadaquén que entenda.

Que opina sobre os premios de tradución que coñece? E sobre os premios en xeral.

En tradución, se non ando enganado, só temos o Plácido Castro, e este ano foi declarado deserto, así que nada. O que a AELG outorga á mellor obra traducida creo que ten uns criterios e un sistema de votación pouco fiables -coma no resto de categorías en concurso. Xa que logo, no tocante aos premios, a cousa non anda aló moi ben.

Que función podería cumprir a tradución no conxunto do sistema lingüístico (e literario) galego? A súa proxección exterior, por exemplo.

A tradución é un xeito de normalización, iso está fóra de todo debate. Confío en que as boas traducións sexan cada vez máis habituais no mercado do libro en galego nos vindeiros anos. A valoración da proxección exterior déixollela a aqueles que traballan co galego cara a outras linguas e non coas outras linguas cara ao galego, como é o meu caso.

Ningún comentario:

Publicar un comentario